Rolą przewodu pokarmowego jest dostarczenia człowiekowi odpowiedniej ilości substancji odżywczych, wody oraz witamin i mikroelementów. Funkcja ta jest spełnione dzięki działaniu narządów wydzielających enzymy trawienne: żołądka, wątroby i trzustki oraz jelit, których długość u człowieka sięga 8 m. W jelitach odbywa się wchłaniania strawionych uprzednio pokarmów.

Jak z tego wynika poszczególne odcinki przewodu pokarmowego mają różne funkcje. W jamie ustnej odbywa się rozdrobnienie spożytego pokarmu. Następnie spożyte pożywienie przekazane jest do przełyku, który podobnie jak winda transportuje je do żołądka. W żołądku z kolei, pokarm jest poddawany działaniu stężonego kwasu solnego oraz enzymatycznym białkom zaangażowanym w procesy trawienia. Dalej, w dwunastnicy wstępnie przygotowany pokarm poddawany jest działaniu żółci oraz trzustkowych enzymów trawiennych, wydzielanych w tym obszarze. W ten sposób pokarm jest rozkładany na co raz mniejsze cząsteczki i w takiej postaci przekazywany jest do jelita cienkiego. Tu dochodzi do wchłaniania substancji odżywczych. Pozostałe, niewchłonięte zostają przekazane do jelita grubego, skąd zostają wydalone w formie stolca.

Każdy element przewodu pokarmowego może być miejscem powstania nowotworu. Jak się słusznie domyślamy objawy związane z jego rozwojem będą zależały od lokalizacji w jakiej zmiana się rozwinie. Inne będą objawy raka wątroby, inne raka żołądka a jeszcze inne raka jelita grubego – nowotwory te postaram się omówić w poszczególnych zakładkach.

Niezależnie od lokalizacji zmiany należy pamiętać o jednym, że układ pokarmowy człowieka ma kształt kanału (może porównanie do rury byłoby właściwsze…), który rozpoczyna się jamą ustną a kończy odbytem. Prawidłowe funkcjonowanie tego kanału zależy od jego drożności – spożyty pokarm ulega trawieniu, substancje odżywcze wchłanianiu a resztki są wydalane. W momencie gdy drożność ulegnie zaburzeniu (gdy rozwijający się w świetle jelita nowotwór spowoduje jego zatkanie... tak jak zagięcie węża ogrodowego, które odcina dopływ wody do zraszacza...) powstaną tak zwane burzliwe objawy tak zwanego "ostrego brzucha" – chory nie oddaje stolca ani gazów, pojawiają się i narastają falami bóle brzucha, powłoki brzuszne stają się twarde, napięte i bolesne przy dotyku, pojawia się gorączka, tętno przyspiesza... Objawy te występują także przy perforacji przewodu pokarmowego, zapaleniu otrzewnej, zapaleniu wyrostka robaczkowego, ale także w przebiegu niedrożności spowodowanej nowotworem. Wystąpienie objawów niedrożności wymaga natychmiastowego leczenia chirurgicznego ze wskazań nagłych, gdyż jest stanem zagrożenia życia.

Zanim nowotwór osiągnie tak duże wymiary, iż stanie się przyczyną niedrożności opisanej powyżej, może dawać inne, czasem mało uchwytne objawy (szczegóły w zakładkach), wystąpienie których powinno stać się przyczyną wcześniejszego podjęcia diagnostykii tym samym wczesnego rozpoznania i leczenia onkologicznego. Wczesna diagnoza jest bowiem kluczem do skutecznego leczenia.

Grafika pochodzi ze stron:

Przewód pokarmowy